Do thói quen phát âm tiếng Việt trong nhiều năm mà nhiều người Việt khi nói tiếng Anh thường mắc phải một số lỗi phát âm như nhấn không đúng trọng âm, bỏ qua âm cuối, ngữ điệu không phù hợp … Thêm nữa, việc không có đủ vốn từ và không nắm chắc được các điểm ngữ pháp cơ bản, phản xạ chậm, thiếu tự tin khi nói là những hạn chế thường gặp trong giao tiếp của người học tiếng Anh ở Việt Nam.
Nguyên nhân là do người học quá chú trọng đến kỹ năng đọc, viết, học quá nhiều các điểm ngữ pháp không cần thiết mà bỏ qua các kỹ năng nghe, nói. Vì thời gian tiếp xúc và thẩm thấu ngôn ngữ chưa đủ nhiều nên khả năng giao tiếp tiếng Anh không thể lưu loát được.
Dưới đây là phân tích về những hạn chế trong giao tiếp tiếng Anh mà người Việt thường gặp phải, từ đó, giúp bạn nhìn nhận vấn đề bản thân gặp phải và điều chỉnh phương pháp học sao cho phù hợp.
1. Phát âm chưa đúng
Có những từ cơ bản nhưng khi nghe không nhận ra được hoặc khi nói thì người nghe không hiểu được, đó là do phát âm tiếng Anh của bạn chưa đúng. Do cách nói tiếng Việt khác với tiếng Anh mà người Việt thường mắc lỗi phát âm gồm: không nhấn đúng trọng âm, bỏ qua âm cuối, chưa đọc đúng các ngữ âm khó phân biệt hay ngữ điệu đôi lúc không phù hợp (cao và hạ giống không đúng ngữ cảnh. Ví dụ những cặp từ dưới đây:
(1) beach /bi:tʃ/ và bitch /bitʃ/
(2) lie /lai/ và like /laik/
(3) conflict /’kɔnflikt/ ở dạng danh từ và conflict /kənˈflɪkt/ ở dạng động từ
Chỉ cần khi phát âm, bạn không phân biệt giữa hai nguyên âm /i:/ và /i/ thì khi đọc hai từ beach và bitch sẽ dễ gây nhầm lẫn cho người nghe, hay chỉ cần thiếu mỗi âm cuối /k/ khi nói từ like thì người nghe sẽ lại hiểu là lie, còn như từ conflict chỉ cần nhấn sai trọng âm là có thể thay đổi giữa danh từ và động từ. Vì vậy để giao tiếp tiếng Anh có hiệu quả, bạn cần phải đầu tư việc luyện tập phát âm ngay từ đầu.
2. Vốn từ vựng và ngữ pháp cơ bản chưa đủ
Nhiều bạn khi nói chuyện với người nước ngoài không thể diễn đạt được ý mà bản thân muốn truyền đạt vì không thể tìm được từ vựng hay mẫu câu thích hợp. Ngược lại, rất nhiều bạn lại không hiểu đầy đủ và chính xác những gì người nói đang truyền tải.
Nguyên nhân là bởi vốn từ và những điểm ngữ pháp cơ bản của bạn chưa đủ để có thể giao tiếp trôi chảy. Để khắc phục, bạn cần xây dựng vốn từ vựng cơ bản một cách chắc chắn, học một từ mới phải là học nghĩa, học cách phát âm và cách sử dụng. Đối với các điểm ngữ pháp, cần luyện tập thực hành nhiều thay vì học lý thuyết thì mới hiệu quả và áp dụng linh hoạt được.
3. Phản xạ chậm
Do thói quen dịch tiếng Việt thành tiếng Anh và ngược lại khi nói và nghe tiếng Anh, nhiều bạn thường ngập ngừng, gián đoạn hay phản xạ chậm trong cuộc nói chuyện. Đây là vấn đề mọi người khi mới học tiếng Anh đều gặp phải vì đó vẫn là thời gian chuyển dịch, làm quen với một ngôn ngữ mới hoàn toàn khác.
Luyện tập để nâng cao khả năng phản xạ tiếng Anh là luyện tập tư duy bằng tiếng Anh, luyện tập suy nghĩ và đắm mình trong ngôn ngữ đó. Có thể điều chỉnh những thứ rất nhỏ như thay đổi chế độ ngôn ngữ trong điện thoại, mạng xã hội bằng tiếng Anh; đọc báo, xem phim, nghe nhạc bằng tiếng Anh; hay những ghi chép nhỏ nhặt trong đời sống bằng tiếng Anh. Một mẹo nhỏ là khi học từ mới, đó là bạn nên tìm định nghĩa của từ đó bằng tiếng Anh thay vì tiếng Việt. Đó là những cách làm cho bạn có thể lưu loát hơn trong giao tiếp.
4. Tự ti
Nhiều bạn có cơ hội được làm việc chung hoặc nói chuyện với người bản xứ, nhưng lại tỏ ra rất e dè và thiếu tự tin khi được bắt chuyện. Do tâm lý sợ sai, sợ bạn bè và đồng nghiệp cười chê, sợ người nghe không hiểu nên không thoải mái khi giao tiếp. Để vượt qua hạn chế này, bạn phải chuẩn bị cho mình một tinh thần rắn chắc và chịu khó. Luôn đặt bản thân trong tâm thế muốn xây dựng, học hỏi thì dù bạn có nói tiếng Anh chưa đúng, người khác vẫn nhiệt tình chỉ bảo.
Ở trên là những hạn chế thường gặp mà người Việt hay mắc phải khi giao tiếp tiếng Anh, nếu bạn đang gặp phải vấn đề nào thì hãy cố gắng khắc phục và sửa chữa nó. Ai cũng sẽ có những khó khăn giao tiếp lúc ban đầu, nhưng để thành thạo tiếng Anh hay chỉ mãi lắp bắp vài chữ trong miệng sẽ phụ thuộc vào thái độ sẵn sàng chỉnh sửa, học hỏi và luyện tập của người đó.
